Bạn đang tìm hiểu về thế giới lập trình back-end và nghe nói nhiều đến Node.js nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Bạn là một lập trình viên JavaScript và muốn tận dụng ngôn ngữ mình yêu thích để xây dựng cả server? Bài viết này của Fastbyte sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc, cung cấp cái nhìn toàn diện nhất về Node.js từ đặc điểm, thành phần, ưu/nhược điểm đến các ứng dụng thực tế của nó. Tìm hiểu ngay!
Node.js là gì?
Node.js là một môi trường runtime (runtime environment) dành cho JavaScript, cho phép lập trình viên chạy mã JavaScript ngoài trình duyệt web, cụ thể là trên máy chủ (server-side).
Node.js được xây dựng dựa trên V8 JavaScript Engine (cùng engine với Google Chrome), giúp JavaScript có thể thực thi nhanh chóng và hiệu quả. Điểm đặc biệt của Node.js là nó sử dụng cơ chế non-blocking I/O và event-driven (hướng sự kiện), cho phép xử lý nhiều tác vụ cùng lúc mà không bị “nghẽn” như các ngôn ngữ khác.
Tại sao cần Node.js?
Trước khi Node.js ra đời, để xây dựng một website hoàn chỉnh, bạn cần hai ngôn ngữ riêng biệt: JavaScript cho phần giao diện (front-end) và một ngôn ngữ khác như PHP, Java, hoặc Python cho phần xử lý logic ở máy chủ (back-end).
Node.js xuất hiện để giải quyết vấn đề đó. Node.js cho phép bạn sử dụng duy nhất một ngôn ngữ là JavaScript để làm việc trên cả front-end và back-end.
Lợi ích này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức mà còn giảm đáng kể độ phức tạp cho dự án. Một lập trình viên có thể tự mình xây dựng một ứng dụng web từ đầu đến cuối mà không cần chuyển đổi ngữ cảnh liên tục giữa các ngôn ngữ.
Node.js dùng để làm gì?
Nhờ tốc độ xử lý vượt trội và khả năng xử lý đồng thời nhiều kết nối, Node.js được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
- Xây dựng Web Server và APIs: Đây là ứng dụng phổ biến nhất. Node.js giúp tạo ra các máy chủ web mạnh mẽ để xử lý các yêu cầu từ người dùng.
- Ứng dụng thời gian thực (Real-time Applications): Các ứng dụng chat, game trực tuyến, hay các công cụ cộng tác trực tuyến (như Google Docs) đều yêu cầu xử lý dữ liệu ngay lập tức. Với cơ chế Event-driven và Non-blocking I/O, Node.js rất phù hợp để xây dựng những hệ thống này.
- Microservices: Nhiều công ty lớn sử dụng Node.js để xây dựng các microservices nhỏ, độc lập, giúp việc quản lý và mở rộng hệ thống trở nên dễ dàng hơn.
- Internet of Things (IoT): Node.js được sử dụng để xử lý dữ liệu từ các thiết bị IoT một cách hiệu quả.
Các đặc điểm nổi bật của Node.js
Để hiểu sâu hơn về Node.js là gì, bạn cần nắm rõ những đặc điểm cốt lõi sau:
Hiệu năng cao và Non-blocking I/O
Đặc điểm quan trọng nhất của Node.js là mô hình xử lý bất đồng bộ (Asynchronous) và không đồng bộ đầu vào/đầu ra (Non-blocking I/O). Trong khi các công nghệ khác phải chờ một tác vụ (như đọc file hay truy vấn database) hoàn thành mới xử lý tác vụ tiếp theo, Node.js sẽ ngay lập tức chuyển sang xử lý tác vụ khác.
Điều này giống như một người phục vụ nhà hàng nhận đơn hàng từ nhiều bàn cùng lúc, thay vì phải chờ đợi từng bàn một. Nhờ vậy, Node.js có thể xử lý hàng nghìn kết nối cùng lúc mà không bị tắc nghẽn.
Sử dụng JavaScript ở cả frontend và backend
Node.js cho phép dùng một ngôn ngữ lập trình duy nhất là JavaScript cho cả phía client và server, giúp giảm độ phức tạp trong dự án, đồng bộ codebase và tăng tốc độ phát triển ứng dụng.
Single-threaded và Event Loop
Node.js hoạt động dựa trên một luồng xử lý duy nhất (Single-threaded). Nghe có vẻ lạ, nhưng đây lại là ưu điểm lớn. Node.js sử dụng cơ chế Event Loop để quản lý các tác vụ. Khi một tác vụ nặng được gửi đi, Event Loop sẽ xếp nó vào hàng đợi và tiếp tục xử lý các tác vụ khác. Khi tác vụ nặng hoàn thành, Event Loop sẽ nhận thông báo và xử lý kết quả.
Hỗ trợ NPM (Node Package Manager)
npm là một hệ sinh thái các thư viện và công cụ lớn nhất thế giới. Bạn có thể tìm thấy hàng trăm nghìn gói (package) mã nguồn mở, giúp bạn giải quyết hầu hết mọi vấn đề, từ kết nối database, xử lý ngày tháng, đến xây dựng giao diện. Sự phong phú này là một trong những lý do khiến Node.js trở nên phổ biến.
Cộng đồng lớn và hệ sinh thái phong phú
Với npm (Node Package Manager), Node.js có kho thư viện mở rộng rộng lớn với hàng triệu package giúp phát triển nhanh và khai thác tính năng đa dạng. Cộng đồng lập trình viên toàn cầu đông đảo hỗ trợ tài liệu và đóng góp liên tục.
Khả năng mở rộng tốt
Node.js hỗ trợ mở rộng theo chiều ngang (horizontal scaling) và tận dụng hiệu quả tài nguyên CPU thông qua các module cluster giúp chia nhỏ công việc xử lý cho các lõi CPU khác nhau.
Thích hợp cho ứng dụng web thời gian thực
Node.js hỗ trợ WebSocket, giúp giao tiếp hai chiều giữa client và server một cách nhanh chóng. Điều này rất quan trọng trong các ứng dụng chat, game trực tuyến, các nền tảng mạng xã hội cần phản hồi tức thì.
Dễ học và sử dụng
Vì dựa trên JavaScript, ngôn ngữ phổ biến và quen thuộc với lập trình web frontend, Node.js có API thân thiện và dễ tiếp cận, giúp lập trình viên nhanh chóng xây dựng ứng dụng.
Xử lý dữ liệu theo luồng (streaming)
Node.js hỗ trợ tốt cho các ứng dụng xử lý luồng dữ liệu lớn như video, âm thanh, file, giúp tiết kiệm bộ nhớ và tăng tốc độ xử lý.
Node.js nổi bật ở khả năng xử lý bất đồng bộ hiệu quả, mở rộng tốt, cộng đồng mạnh và cùng ngôn ngữ JavaScript trên cả frontend và backend, phù hợp với các ứng dụng hiện đại yêu cầu tốc độ cao và kết nối đồng thời lớn.
Phương thức hoạt động của Node.js
Node.js hoạt động dựa trên mô hình kiến trúc event-driven (điều khiển sự kiện), non-blocking I/O (nhập/xuất không chặn), và single-threaded (đơn luồng). Cụ thể, Node.js sử dụng V8 engine của Google để biên dịch và thực thi mã JavaScript, đồng thời có một vòng lặp sự kiện (event loop) duy nhất để quản lý các hoạt động nhập/xuất bất đồng bộ.
Khi một tác vụ I/O như đọc file hay truy vấn cơ sở dữ liệu được thực hiện, Node.js sẽ chuyển tác vụ đó cho hệ điều hành xử lý và tiếp tục xử lý các yêu cầu khác mà không bị chặn. Khi tác vụ hoàn thành, hệ điều hành sẽ báo lại để Node.js xử lý tiếp callback tương ứng.
Cách hoạt động này cho phép Node.js xử lý đồng thời rất nhiều kết nối với hiệu suất cao mà không cần tạo nhiều luồng, tránh được các vấn đề quản lý luồng phức tạp.
Chi tiết các thành phần hoạt động của Node.js
- V8 Engine: Công cụ biên dịch JavaScript mã nguồn mở từ Google, giúp thực thi nhanh mã JavaScript trên máy chủ.
- Event Loop: Vòng lặp sự kiện duy nhất chịu trách nhiệm quản lý các tác vụ bất đồng bộ, lắng nghe và xử lý các sự kiện khi có callback được gọi.
- Non-blocking I/O: Node.js không chặn luồng chính khi thực hiện các hoạt động nhập/xuất mà ủy quyền cho hệ điều hành hoặc thread pool xử lý, giúp tối ưu hiệu suất và xử lý nhiều yêu cầu.
- Single-threaded: Node.js sử dụng một luồng duy nhất cho logic ứng dụng, với thư viện libuv hỗ trợ đa luồng bên dưới để xử lý I/O, nhưng điều này được ẩn khỏi người lập trình.
- Callback: Khi các thao tác I/O hoàn thành, Node.js thực thi các hàm callback được đăng ký để tiếp tục xử lý logic.
Kiến trúc này giúp Node.js rất phù hợp cho các ứng dụng thời gian thực, API server, và ứng dụng cần xử lý lượng lớn kết nối đồng thời mà vẫn giữ được hiệu suất ổn định và tiết kiệm tài nguyên.
NodeJS là frontend hay backend?
Đây là câu hỏi mà rất nhiều người mới bắt đầu đặt ra khi tìm hiểu Node.js là gì. Câu trả lời là: Node.js chủ yếu được sử dụng cho back-end, mặc dù JavaScript là ngôn ngữ của front-end, nhưng Node.js lại là môi trường để chạy JavaScript trên server, tức là ở phía back-end.
Tuy nhiên, Node.js cũng có thể được dùng để xây dựng các công cụ phục vụ cho front-end, ví dụ như các công cụ đóng gói code (webpack, Parcel).
Ưu và nhược điểm khi sử dụng Node.js
Ưu và nhược điểm khi sử dụng Node.js cụ thể như sau:
Ưu điểm của Node.js
- Hiệu suất cao và xử lý đồng thời tốt: Node.js sử dụng mô hình event-driven, non-blocking I/O giúp xử lý hàng nghìn yêu cầu đồng thời mà không làm giảm hiệu suất hệ thống. Việc dùng một luồng đơn (single-threaded) kết hợp vòng lặp sự kiện (event loop) giúp tối ưu tài nguyên và tránh nghẽn cổ chai khi xử lý nhiều kết nối.
- Sử dụng JavaScript ở cả frontend và backend: Cho phép lập trình viên dùng cùng ngôn ngữ JavaScript để xây dựng cả phía client và server, giảm độ phức tạp dự án và tăng tốc độ phát triển.
- Hệ sinh thái phong phú: npm (Node Package Manager) cung cấp hàng ngàn thư viện giúp phát triển nhanh, tái sử dụng code dễ dàng.
- Phù hợp cho ứng dụng real-time: Node.js rất hiệu quả với các ứng dụng thời gian thực như chat, game, livestream, mạng xã hội nhờ hỗ trợ WebSocket.
- Khả năng mở rộng tốt: Thích hợp xây dựng các ứng dụng microservices và API dịch vụ với khả năng mở rộng linh hoạt.
- Xử lý dữ liệu streaming: Hỗ trợ hiệu quả các luồng dữ liệu lớn như video, âm nhạc, stream dữ liệu.
Nhược điểm của Node.js
- Không tận dụng tốt đa lõi CPU: Do kiến trúc single-threaded, Node.js không thể tận dụng hết khả năng đa lõi của phần cứng, giới hạn hiệu năng mở rộng theo chiều ngang.
- Khó khăn với ứng dụng CPU-bound: Node.js không phù hợp để xử lý các tác vụ tính toán nặng, tốn CPU như mã hóa video, xử lý ảnh phức tạp, vì sẽ ảnh hưởng hiệu suất.
- Callback hell: Mô hình callback ban đầu dễ dẫn đến hiện tượng callback lồng nhau gây khó đọc, khó bảo trì code nếu không áp dụng các kỹ thuật Promise hoặc async/await.
- Yêu cầu kiến thức JavaScript tốt: Node.js sử dụng JavaScript, đòi hỏi lập trình viên phải thành thạo và hiểu sâu ngôn ngữ này để phát triển hiệu quả.
- Khó thao tác với cơ sở dữ liệu quan hệ phức tạp: Node.js không lý tưởng cho các ứng dụng cần xử lý dữ liệu quan hệ phức tạp hoặc các thao tác transactions phức tạp.
Node.js rất phù hợp cho các ứng dụng cần hiệu suất cao, xử lý nhiều kết nối đồng thời và real-time, nhưng lại không lý tưởng cho các ứng dụng cần xử lý nhiều CPU hoặc phức tạp về dữ liệu quan hệ.
Thành phần cơ bản của Node.js
Các thành phần chính của Node.js bao gồm:
- Module: Là các gói thư viện chứa hàm, đối tượng và lớp thực hiện các chức năng cụ thể, giúp phát triển ứng dụng theo mô-đun hóa. Ví dụ: module http (tạo máy chủ HTTP), fs (xử lý file), url (phân tích cú pháp URL), stream (xử lý luồng dữ liệu), zlib (nén/giải nén).
- V8 JavaScript Engine: Bộ máy biên dịch và thực thi mã JavaScript do Google phát triển, giúp Node.js chạy nhanh và hiệu quả.
- Event Loop (Vòng lặp sự kiện): Thành phần cốt lõi quản lý các sự kiện và callback trong mô hình bất đồng bộ, giúp xử lý nhiều kết nối đồng thời mà không gây nghẽn.
- Buffer: Bộ nhớ đệm dùng để lưu trữ và thao tác dữ liệu nhị phân hiệu quả trong quá trình xử lý luồng dữ liệu.
- Domain: Module dùng để bắt và xử lý lỗi chưa được xử lý nhằm đảm bảo sự ổn định của ứng dụng.
- DNS Module: Tương tác với máy chủ DNS để phân giải tên miền thành địa chỉ IP, hỗ trợ phân giải theo nhiều phương pháp khác nhau.
- Debugger: Công cụ gỡ lỗi tích hợp giúp lập trình viên kiểm tra và khắc phục lỗi trong mã nguồn một cách hiệu quả.
- Cluster: Cho phép tạo các tiến trình con (worker) nhằm tận dụng đa lõi CPU, gia tăng khả năng xử lý đồng thời.
- Console: Module cung cấp các phương thức in thông báo ra stdout và stderr, hỗ trợ công tác gỡ lỗi.
- Streaming: Các đối tượng hỗ trợ xử lý dữ liệu theo luồng một cách liên tục, tối ưu cho các dữ liệu lớn.
Ngoài ra còn có một số thành phần khác như Global (biến toàn cục), Net (xử lý kết nối mạng), Error Handling (quản lý lỗi), Crypto (mã hóa), Callbacks (hàm gọi lại), Add-ons (tiện ích mở rộng) tạo nên nền tảng mạnh mẽ của Node.js.
Tổng hợp lại, Node.js là tập hợp nhiều module và thành phần kỹ thuật giúp xây dựng các ứng dụng mạng nhanh, hiệu quả và bất đồng bộ.
Ứng dụng thực tế của Node.js trong phát triển web/app
Fastbyte nhận thấy Node.js đã và đang được sử dụng bởi nhiều công ty công nghệ hàng đầu thế giới để xây dựng các sản phẩm của họ:
- Netflix: Sử dụng Node.js để xây dựng một phần giao diện người dùng trên server, giúp giảm thời gian tải trang tới 70%.
- Uber: Chuyển sang sử dụng Node.js để xây dựng hệ thống cho ứng dụng đặt xe, giúp xử lý hàng triệu yêu cầu mỗi ngày.
- PayPal: Nhận thấy tốc độ tải trang nhanh gấp đôi sau khi chuyển từ Java sang Node.js.
- LinkedIn: Xây dựng backend cho ứng dụng di động bằng Node.js, giúp hiệu suất tăng gấp 2-10 lần.
- Thương mại điện tử: Các nền tảng như Shopify, eBay đều tận dụng Node.js để xử lý các giao dịch một cách hiệu quả.
So sánh Node.js với các công nghệ Back-end khác
Để bạn có cái nhìn khách quan hơn, chúng ta hãy so sánh Node.js với một số công nghệ phổ biến như: Python, (Django/Flask), PHP (Laravel), Java (Spring).
Dưới đây là bảng so sánh tổng quan giữa Node.js với các công nghệ phổ biến Python (với Django/Flask), PHP (Laravel), và Java (Spring) trên các khía cạnh cơ bản:
| Tiêu chí | Node.js | Python (Django/Flask) | PHP (Laravel) | Java (Spring) |
|---|---|---|---|---|
| Loại công nghệ | Runtime JavaScript, event-driven, non-blocking I/O | Ngôn ngữ lập trình; Django (full-stack), Flask (micro-framework) | Ngôn ngữ lập trình, Laravel (framework MVC) | Ngôn ngữ lập trình, Spring (framework đa năng) |
| Hiệu suất | Cao; tốt xử lý đồng thời nhiều kết nối, bất đồng bộ | Django nặng hơn; Flask nhẹ hơn | Hiệu suất trung bình; cải tiến với PHP 7+ | Rất cao; tối ưu cho ứng dụng lớn, đa luồng |
| Mô hình lập trình | Bất đồng bộ, event-driven | Đồng bộ, theo mô hình hướng đối tượng | Đồng bộ, truyền thống (MVC với Laravel) | Đa luồng, hướng đối tượng, mạnh cho doanh nghiệp |
| Phù hợp ứng dụng | Ứng dụng real-time, API, microservices, streaming | Ứng dụng web đa dạng; Django phù hợp dự án lớn | Ứng dụng web truyền thống, CMS, nhanh | Ứng dụng doanh nghiệp lớn, phức tạp, bảo mật cao |
| Cộng đồng & Thư viện | Cộng đồng lớn, npm phong phú | Cộng đồng mạnh, nhiều thư viện Python | Cộng đồng lớn, nhiều framework hỗ trợ | Cộng đồng doanh nghiệp lớn, nhiều thư viện đa dạng |
| Khả năng mở rộng | Tốt; dùng cluster để tận dụng đa lõi CPU | Django mở rộng tốt; Flask linh hoạt nhưng cần cấu hình thêm | Tốt; dựa trên kiến trúc MVC | Rất tốt; xây dựng hệ thống lớn, microservices |
| Độ khó học | Trung bình (dễ với người biết JavaScript) | Dễ đến trung bình tùy framework | Dễ học, phổ biến trong phát triển web | Khó; yêu cầu hiểu sâu lập trình hướng đối tượng |
| Đặc điểm nổi bật | Xử lý I/O nhanh, hỗ trợ real-time, same-language JS cho frontend/backend | Django tích hợp nhiều tính năng; Flask nhẹ, linh hoạt | Dễ triển khai, nhiều hosting hỗ trợ | Mạnh mẽ, bảo mật, phù hợp hệ thống lớn và phức tạp |
Tóm lại:
- Node.js nổi bật về hiệu suất xử lý bất đồng bộ và phù hợp cho ứng dụng nhiều kết nối đồng thời như real-time, API.
- Python với Django và Flask phù hợp cho mọi loại ứng dụng từ nhỏ đến lớn, Django tiện ích nhưng nặng hơn Flask.
- PHP Laravel phù hợp cho các ứng dụng web truyền thống, CMS, dễ học và triển khai.
- Java Spring là lựa chọn cho hệ thống doanh nghiệp quy mô lớn, phức tạp, yêu cầu độ tin cậy và bảo mật cao.
Các thuật ngữ liên quan đến Node.js nên biết
Dưới đây là một số thuật ngữ liên quan đến Node.js mà người mới bắt đầu cũng như lập trình viên cần nắm:
- I/O (Input/Output): Sự tương tác của chương trình với hệ thống như đọc/ghi file, gửi nhận HTTP, truy vấn cơ sở dữ liệu. Hoạt động I/O thường chậm hơn xử lý trong bộ nhớ nên cần tối ưu để không làm chậm ứng dụng.
- Asynchronous (Không đồng bộ): Cách thực thi trong đó một tác vụ không phải chờ hoàn thành mới chạy tiếp tác vụ khác, giúp tăng hiệu quả và xử lý nhiều yêu cầu cùng lúc.
- Non-blocking (Không chặn): Tác vụ không chặn luồng chính trong khi chờ hoàn thành. Kết hợp bất đồng bộ giúp Node.js xử lý nhiều tác vụ song song hiệu quả.
- Event Loop (Vòng lặp sự kiện): Cơ chế trung tâm của Node.js, quản lý và xử lý các sự kiện, callback theo mô hình bất đồng bộ, giúp Node.js xử lý hàng loạt kết nối đồng thời.
- Module: Các thư viện hoặc gói chức năng được đóng gói, giúp mở rộng khả năng ứng dụng. Có thể nhập module Node.js chuẩn như http, fs, stream hay tự tạo module riêng.
- Callback: Hàm được truyền vào và gọi lại khi tác vụ bất đồng bộ hoàn thành, giúp xử lý các kết quả trong mô hình event-driven.
- Promise và Async/Await: Các kỹ thuật xử lý bất đồng bộ hiện đại, giúp viết code dễ đọc, tránh callback hell.
- Buffer: Cơ chế lưu trữ dữ liệu nhị phân hiệu quả trong Node.js, dùng nhiều trong xử lý file, mạng.
- Cluster: Cho phép tạo nhiều tiến trình con để tận dụng đa lõi CPU, giúp cải thiện hiệu năng khi ứng dụng có tải cao.
- Console: Module để ghi log, in thông báo ra màn hình hoặc file, hỗ trợ gỡ lỗi.
Những thuật ngữ này là nền tảng quan trọng để hiểu cấu trúc, cách hoạt động và lập trình hiệu quả với Node.js.
Các NodeJS framework cho người mới
Nếu đã hiểu Node.js là gì, bạn nên tìm hiểu các framework để xây dựng ứng dụng nhanh hơn.
- Express.js: Đây là framework tối giản và phổ biến nhất. Express.js cung cấp các công cụ cần thiết để xây dựng ứng dụng web và API một cách nhanh chóng.
- NestJS: Một framework mạnh mẽ, được xây dựng trên TypeScript và có cấu trúc rõ ràng, phù hợp để phát triển các ứng dụng lớn và phức tạp.
- Koa.js: Một framework tối giản hơn cả Express.js, do chính đội ngũ đã tạo ra Express.js phát triển.
Học Node.js bắt đầu từ đâu?
Để học Node.js hiệu quả, nên bắt đầu theo lộ trình sau:
- Học JavaScript cơ bản và nâng cao: Vì Node.js chạy trên nền JavaScript, nên cần nắm vững các kiến thức như biến, hàm, đối tượng, promise, async/await, callback, closure, module… Đây là nền tảng quan trọng để học Node.js sau này.
- Tìm hiểu về Node.js và cách hoạt động: Hiểu kiến trúc event-driven, non-blocking I/O, vòng lặp sự kiện (event loop), module Node.js, và cách Node.js xử lý bất đồng bộ sẽ giúp hiểu rõ hoạt động bên trong.
- Cài đặt Node.js và làm quen với npm: Cài đặt môi trường Node.js, tìm hiểu về npm (Node Package Manager) để quản lý các thư viện giúp phát triển ứng dụng nhanh và hiệu quả.
- Thực hành với các ví dụ cơ bản: Bắt đầu viết các chương trình đơn giản như tạo server HTTP, đọc/ghi file, xử lý sự kiện, làm việc với JSON, từ đó làm quen với các module chuẩn của Node.js.
- Tìm hiểu về framework phổ biến: Sau khi nắm được cơ bản, nên học thêm Express.js, một framework phổ biến giúp xây dựng ứng dụng web nhanh chóng trên Node.js.
- Xây dựng dự án thực tế: Làm các bài tập, dự án nhỏ để áp dụng kiến thức và tăng kinh nghiệm như tạo API, ứng dụng chat, quản lý dữ liệu.
- Tìm hiểu mở rộng: Sau đó có thể học về kết nối cơ sở dữ liệu (MongoDB, MySQL), xử lý bảo mật, deploy ứng dụng, hoặc các công nghệ liên quan như Docker, microservices.
Nền tảng vững chắc là JavaScript, rồi tiếp cận kiến thức về mô hình hoạt động, thực hành viết code bằng Node.js, sử dụng npm và framework rồi từ từ nâng cao với dự án thực tế và công nghệ liên quan. Sự kiên trì và thực hành liên tục sẽ giúp học Node.js dễ dàng hơn.
Nguồn tài liệu học Node.js hiệu quả
- Tài liệu chính thức của Node.js: Website nodejs.org cung cấp tài liệu chi tiết và đáng tin cậy.
- Các nền tảng học trực tuyến: Coursera, Udemy, FreeCodeCamp.
- Các blog và cộng đồng: Viblo, Dev.to, Stack Overflow, các nhóm Facebook về Node.js.
- Kênh YouTube: Các kênh như Mosh Hamedani, The Net Ninja cung cấp các video hướng dẫn rất dễ hiểu.
Hy vọng bài viết này của Fastbyte đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng về Node.js là gì và định hướng được con đường học tập của mình.